Analisis Undang-undang Muamalat Islam dalam Hukum Kanun Lingga, Sarawak

An Analysis of Islamic Muamalat Law in the Hukum Kanun Lingga, Sarawak

Abstract

Hukum Kanun Lingga merupakan dokumen undang-undang yang pernah digunakan oleh masyarakat Islam di Sarawak dan mempunyai nilai sejarah serta budaya yang signifikan. Kajian ini bertujuan untuk menganalisis undang-undang muamalat Islam yang terkandung dalam Hukum Kanun Lingga. Kaedah kajian analisis kandungan telah digunakan, dengan aplikasi ATLAS.ti untuk mengenal pasti dan mengkategorikan kandungan undang-undang Islam dalam dokumen tersebut. Hasil kajian mendapati bahawa Hukum Kanun Lingga mengandungi pelbagai peraturan muamalat Islam, termasuk undang-undang berkaitan jual beli, gadaian, perkongsian untung, hutang, wadiah dan sebagainya. Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa masyarakat Islam di Sarawak pada masa tersebut telah mengintegrasikan prinsip-prinsip syariah dalam kehidupan harian mereka sejajar dengan perkembangan undang-undang Islam di rantau ini. Kesimpulannya, Hukum Kanun Lingga bukan sahaja merupakan dokumen penting dalam sejarah undang-undang Islam di Sarawak tetapi juga bukti jelas pengamalan dan penerimaan undang-undang muamalat Islam oleh masyarakat Melayu Islam di wilayah tersebut. Analisis ini juga menjelaskan bahawa prinsip-prinsip Islam telah diadaptasi dan diamalkan dalam konteks tempatan yang memberikan naratif baru tentang sejarah perundangan Islam di Sarawak. Kajian ini juga relevan untuk pemahaman yang lebih luas dan mendalam tentang sejarah perundangan Islam di Asia Tenggara.

The Hukum Kanun Lingga is a legal manuscript that was formerly employed by the Muslim community in Sarawak and possesses substantial historical and cultural value. The objective of this study is to examine the Islamic trade regulations outlined in the Hukum Kanun Lingga. The content analysis method was employed, utilising ATLAS.ti to identify and classify the Islamic legal text contained therein. The study’s findings demonstrate that the Hukum Kanun Lingga encompasses a range of Islamic commercial norms, such as those pertaining to transactions, collateralised lending, profit-sharing agreements, debt, safekeeping and among others. Additionally, the study reveals throughout the historical period, the Muslim population in Sarawak had incorporated Shariah concepts into their everyday routines, along with the progression of Islamic law in the area. Conclusively, the Hukum Kanun Lingga is a significant historical document in the realm of Islamic law in Sarawak. Furthermore, it serves as an undeniable proof of the implementation and endorsement of Islamic commercial law by the Malay Muslim population in the region. This approach elucidates the adaptation and implementation of Islamic principles within the local context, offering a fresh perspective on the historical development of Islamic law in Sarawak. This study is also crucial for gaining a more comprehensive and profound comprehension of the historical development of Islamic law in Southeast Asia.